Được một người trong giới chơi đồng hồ cổ giới thiệu, chúng tôi đến nhà anh Phạm Văn Chiến ở phố Tam Giang (TP Hải Dương), người đang sở hữu khá nhiều đồng hồ cổ. Gian phòng tầng 1 của nhà anh có hàng chục chiếc đồng hồ cổ đủ các loại được treo ngay ngắn, gọn gàng trên tường, trên bàn uống nước cũng có gần chục chiếc. Nhiều năm làm nghề kinh doanh xe máy nên anh Chiến có điều kiện đi nhiều nơi để tìm kiếm đồng hồ. Hiện nay, gia tài đồng hồ cổ của anh khá đồ sộ. Anh Chiến chơi đồng hồ cổ được 6 năm nay. Anh đang có hơn 40 chiếc đồng hồ treo tường và 20 chiếc đồng hồ để bàn, chủ yếu là đồng hồ Odo của Pháp và Jirod của Đức.
Nhà anh Vũ Quang Luận ở phường Phạm Ngũ Lão (TP Hải Dương) cũng nhiều đồng hồ cổ. Chỉ riêng phòng khách đã có hàng chục chiếc từ loại treo tường đến để bàn. Anh Luận không nhớ chính xác mình có bao nhiêu chiếc đồng hồ sau hơn 20 năm sưu tầm. Những chiếc đồng hồ cổ còn đẹp và dùng được anh treo trên tường, số còn lại cất trong kho. Hiện nay, anh có 1 tủ đồng hồ để bàn lên tới vài trăm chiếc đặt ở chợ Hội Đô làm điểm trưng bày, giới thiệu, trao đổi với những người cùng sở thích.
Người chơi đồng hồ cổ có số lượng đồng hồ lớn như anh Luận, anh Chiến ở Hải Dương không nhiều. Không gian của gia đình những người chơi đồng hồ cổ như một bảo tàng đồng hồ thu nhỏ. Những loại đồng hồ cổ được người chơi Hải Dương yêu thích là đồng hồ để bàn, đồng hồ treo tường và đồng hồ cây xuất xứ từ Pháp, Đức, Thụy Sỹ, Hà Lan, Nga, Nhật, Trung Quốc, Việt Nam, có tuổi trên dưới 100 năm. Một số người có những chiếc đồng hồ cổ được sản xuất cách đây hơn 200 năm.
Hiện nay, những chiếc đồng hồ cổ có giá trị thường được người chơi đặt mua từ nước ngoài vì trong nước số lượng có hạn và ít loại có giá trị thẩm mỹ cao và còn nguyên bản.
Đam mê Trước đây, anh Luận không nghĩ mình sẽ có bộ sưu tập đồng hồ cổ như hiện nay. Niềm yêu thích đồng hồ của anh được nhen nhóm từ khi còn nhỏ. Trước đây, gia đình anh Luận có một chiếc đồng hồ con gà của Trung Quốc. Thời điểm ấy, không phải nhà nào cũng có chiếc đồng hồ này. Năm lên 9 tuổi, một người hàng xóm gạ đổi chiếc đồng hồ con gà lấy 2 hào, anh Luận liền đồng ý. Khi biết chuyện, anh Luận bị người anh cả "tẩn" cho một trận nhớ đời. Từ đó, hình ảnh chiếc đồng hồ luôn ám ảnh trong anh. Tình cờ vào năm 1991, anh gặp và nhờ một người thợ già chuyên sửa chữa đồng hồ cổ kiếm hộ một chiếc đồng hồ chuông treo tường. Anh Luận đã phải bỏ ra 3 chỉ vàng để có được chiếc đồng hồ Odo của Pháp sản xuất năm 1954. Từ đó, anh luôn khát khao được sở hữu thêm những chiếc đồng hồ cổ khác. Mỗi khi thấy ở đâu có người rao bán đồng hồ anh liền tìm đến, nếu thấy đẹp, giá cả hợp lý là mua. Cứ tiết kiệm được ít tiền anh lại đi mua đồng hồ.
Người chơi muốn sở hữu được một chiếc đồng hồ như ý không hề đơn giản. Anh Chiến nhớ mãi lần tìm mua chiếc đồng hồ Jirod mặt men của Đức. Anh Chiến kể: "Từ khi bắt đầu chơi, tôi luôn mong muốn có một chiếc đồng hồ Jirod của Đức sản xuất những năm 30, mặt men, màu đen, hình dáng nhỏ, gọn, trang trí đơn giản nhưng tinh tế, âm thanh trong trẻo. Để có được nó, gần một năm trời gặp anh em trong giới chơi đồng hồ cổ tôi đều hỏi xem có ai bán để mua. Được một người chơi giới thiệu, tôi lên TP Hà Nội nhiều lần thuyết phục gia chủ mới mua được nó với giá 8 triệu đồng". Để những chiếc đồng hồ vận hành tốt, hằng ngày, sau khi công việc kinh doanh, việc nhà xong, anh Chiến đều dành 1 - 2 giờ để lau chùi, hôm nào cũng đến khuya mới đi ngủ.
Những chiếc đồng hồ cổ hấp dẫn người chơi bởi chúng rất đa dạng, phong phú về chủng loại, hình thức. Nhiều chiếc đồng hồ để bàn có giá trị thẩm mỹ cao, làm đồ trang trí rất đẹp. Một chiếc đồng hồ cổ đẹp phải còn nguyên bản và các bộ phận như vỏ, mặt, con số, quả lắc, máy còn mới, đẹp.
Chơi đồng hồ cổ không chỉ thỏa mãn niềm đam mê, người chơi còn được thấy số phận của mỗi chiếc đồng hồ, qua nó hiểu biết thêm về nhân tình thế thái, đời sống văn hóa, xã hội. Anh Nguyễn Đình Lễ ở phường Quang Trung (TP Hải Dương) nhớ nhất khi đi mua chiếc đồng hồ để bàn bộ ba mặt quỷ, chân nến, sản xuất khoảng cuối thế kỷ XIX của một gia đình ở thị trấn Bần Yên Nhân (Hưng Yên). Đây là vật gia bảo của gia đình nhưng vì hoàn cảnh khó khăn do con cái mắc vào tệ nạn xã hội nên mới bán. Gia chủ như đứt từng khúc ruột khi bán cho anh với giá hơn 50 triệu đồng.
Những người chơi đồng hồ cổ có sự gắn kết với nhau thân thiết. Người chơi có thể giới thiệu, trao đổi đồng hồ cổ cho nhau, nhất là chia sẻ những kinh nghiệm để chọn mua được đồng hồ có giá trị, tránh hàng giả, hàng không còn nguyên bản.
DANH TRUNG